Bouwmanagement Eusebius
In september 2019 was de Eusebiuskerk voor velen het stralende middelpunt van de herdenking van 75 jaar Slag om Arnhem. Dat hadden we tien jaar eerder niet durven denken. Het natuursteenblok dat in 2007 van de toren viel, bleek op een structureel probleem te wijzen. Door de hoge prognose van de restauratiekosten in 2010 (€ 90 mln.), kromp het draagvlak voor het behoud van de Eusebiuskerk. Langzame verloedering van de iconische kerk dreigde. Ook de omgeving van de kerk lag er toentertijd troosteloos bij.
Door bundeling van alle aanwezige kennis van het projectteam, waarin adviseurs, aannemer, steenhouwer, ambtenaren en opdrachtgever deelnamen, kon in 2013 op basis van uitgebreid onderzoek voor de restauratie en herbestemming een realistische kostenbegroting gemaakt worden. De begroting kwam uit op € 32,5 mln. Dit bedrag maakte het mogelijk dat er stap voor stap gewerkt kon worden aan de verbetering van de Eusebiuskerk. Door een geraffineerd lean-restauratieproces in combinatie met ketensamenwerking is, ondanks de huidige overspannen economische situatie, de prognose voor de totale kosten voor restauratie en herbestemming nog steeds ongewijzigd. Zo is wat eerst een bodemloze put leek, door een strakke uitvoering en regie een haalbaar en beheersbaar project gebleken.
Inmiddels is de gehele toren met een restauratiehorizon van 50 jaar gerestaureerd. De restauratie van het kerkgebouw is voor ruim 75% gereed. Recent is een grote verbouwing van het schip en de transepten afgerond, waardoor de toegankelijkheid en aantrekkelijkheid van de kerk voor het publiek sterk is verbeterd. Twee grote nieuwe zijentrees zijn vrijwel gereed en al in gebruik. De eerste fase van de ‘Verhalen uit de Eusebius’, de tentoonstelling over de Slag om Arnhem in de toren, is voor het publiek geopend. Het noodgebouw, een doorn in ieders oog, is na 25 jaar eindelijk gesloopt. Ook is een belangrijke stap gezet in de verduurzaming van het monument. Door de uitbreiding van de vloerverwarming en de aansluiting op het stadswarmtenet is het gebruik van fossiele brandstoffen met 70% verminderd. Er zijn spectaculaire glazen balkons aan de toren gehangen waardoor het bezoek aan de kerk sterk is toegenomen. De functie van de Eusebius verschuift zichtbaar van ‘partycentrum en evenementenhal’ naar ‘toeristische culturele trekpleister en icoon van de Gelderse geschiedenis’.
Ook de omgeving van de Eusebius heeft door de Jansbeek en de bebouwing op het Kerkplein een metamorfose ondergaan. Mensen zijn weer trots op de Eusebius en dit stuk van de stad.
Door de gezamenlijke inspanning van de overheden, onze Stichting, de sponsors en onze Vrienden, zijn we al héél ver gekomen en zijn we er bijna. Wat rest zijn de werkzaamheden aan het koor, zowel binnen als buiten. De nog uit te voeren plannen zijn volledig voorbereid en de nodige vergunningen zijn verleend. De uitvoering kan, op het moment dat de financiering rond is, direct starten. Het benodigde bedrag voor deze laatste projectfase bedraagt € 3,0 mln. Wij vragen € 2,5 mln. aan de Provincie en zullen € 0,5 mln. via sponsoring werven. Deze activiteiten moeten leiden naar de stijging van het aantal (betalende) bezoekers van 30.000 naar 95.000 bezoekers/jaar. Het spreekt vanzelf dat dit niet haalbaar is, zolang restricties vanwege de coronacrisis gelden. Na het gereedkomen van het werk aan het koor, kan een positief financieel resultaat worden bereikt, waarbij voldoende rekening gehouden wordt met het reguliere onderhoud van het monument.
